RAK DEBELOG CREVA
Sadržaj
Šta je rak debelog creva?
Rak debelog creva je najčešći maligni tumor gastrointestinalnog trakta i drugi po učestalosti od svih malignih tumora.
Tri puta češće se javlja kod muškaraca. Najčešće između 55 i 75 godine starosti, mada učestalost pojavljivanja raste i kod mlađe populacije.
Uzroci i zašto se javlja rak debelog creva?
Najčešći tip je adenokarcinom. Predisponirajući faktori su:
Sindromi sa polipozom (FAP, HNPCC, juvenilna polipoza).
Pozitivna porodična anamneza.
Prethodno lečenje zbog polipa ili kolorektalnog karcinoma.
Hronični ulcerozni kolitis i Crohn-ova bolest kolona.
Ishrana siromašna voćem I povrćem.
Rak debelog creva najčešće (75%) zahvata levi deo debelog creva i završni deo debelog creva – rektum. Kod 3-5% pacijenata, u vreme postavljanja dijagnoze postoji još jedan karcinom u debelom crevu, na drugoj lokalizaciji.
Koliko dugo se razvija rak debelog creva?
Rak debelog creva se obično razvija nekoliko godina pre nego što se pojave prvi simptomi bolesti.
Saznajte sve u 4 koraka
Ovo je osnovna informacija o Vašem oboljenju i kako se postavlja dijagnoza
Zašto da brigu o vašem zdravlju poverite meni?…
Važne informacije vezane za prijem u bolnicu, boravak u bolnici i operaciju.. česta pitanja
Otpust iz bolnice, saveti za dalje lečenje i dijeta posle operacije… česta pitanja , blog
Rak debelog creva - simptomi
Rektum
Krvarenje. Tamnije crveno, na površini stolice.
Promena u pražnjenju creva. Otežana defekacija, osećaj nepotpunog pražnjenja, bolni lažni pozivi na stolicu (tenezmi).
Leva polovina debelog creva
Krvarenje. Tipično tamno crveno, pomešano sa stolicom, ponekad sa ugrušcima.
Promena u pražnjenju creva. Tipično povećana učestalost, promenljiva konzistencija stolice, sa evakuacijom sluzi, praćena nadimanjem i vetrovima.
Desna polovina debelog creva
Anemija usled hroničnog krvarenja, praćena nedostatkom gvožđa (sideropenijska) može biti jedini simptom.
Kako se postavlja dijagnoza?
Dijagnoza se postavlja kolonoskopskim pregledom i biopsijom.
Procena stadijuma tumorske bolesti:
Lokalno širenje
Endoskopski ultrazvuk se koristi u proceni prodora tumora kroz zid želuca.
Regionalno širenje
Skener (CT) grudnog koša, trbuha ili magnetna rezonanca (NMR) male karlice sa kontrastom.
Laparoskopska eksploracija je od značaja u proceni prisustva širenja po trbušnoj maramici.
PET skener može biti od koristi u detekciji početnog metastatskog širenja.
Kako se leči rak debelog creva?
Većina pacijenata koji imaju raširenu bolest zahteva neku od palijativnih procedura.
Poremećaj u pražnejnju stolice, uzrokovan opstrukcijom završnog dela debelog creva, može biti adekvatno rešena endoluminalnim postavljanjem samoširećeg stenta. Hirurško lečenje, u ovoj fazi bolesti, je retko indikovano i svodi se na hirurško izvođenje kolostome iznad tumora.
Hemioterapija i simptomatska terapija.
Lokalizovani rak debelog creva (T1 ili 2, N0, M0)
Hirurško lečenje je prva i najbolja terapijska opcija.
Operacija: radikalna hirurška intervencija (laparoskopska radikalna resekcija kolona ili rektuma).
Lokalno uznapradovali rak debelog creva (T3 i/ili više ili bilo koja od N+, M0)
Za lokalno uznapredovali rak debelog creva, Hiruško lečenje prestavlja centralnu terapijsku opciju, ali se savetuje primena perioperativne hemioterapije. Lečenje se počinje hemioterapijom (u slučaju karcinoma rektuma kombinacijom hemioterapije i zračenja) posle koje se radi operacija i lečenje potom ponovo nastavlja primenom hemioterapije.
Operacija: radikalna hirurška intervencija (laparoskopska radikalna resekcija kolona ili rektuma).
Saznajte sve u 4 koraka
Ovo je osnovna informacija o Vašem oboljenju i kako se postavlja dijagnoza
Zašto da brigu o vašem zdravlju poverite meni?…
Važne informacije vezane za prijem u bolnicu, boravak u bolnici i operaciju.. česta pitanja
Otpust iz bolnice, saveti za dalje lečenje i dijeta posle operacije… česta pitanja , blog
Operacija raka debelog creva
Savremeni operativni pristup kod pacijenata koji imaju rak debelog creva podrazumeva minimalno invazivnu operaciju koja se radi kroz nekoliko malih hirurških rezova, umesto jednog velikog reza na trbušnom zidu koji se pravi kod otvorene/klasične operacije.
Šta da očekujete u toku operacije?
Hirurško lečenje tumora predstavlja borbu protiv lokalne bolesti. Radikalno hirurško lečenje podrazumeva uklanjaje dela organa koji je zahvaćen tumorom i regionalnih limfnih žlezda. Kod pacijenata koji imaju lokalizovani rak debelog creva, hirurgija može omogućiti izlečenje. Kod pacenata koji imaju uznapredovali rak debelog creva, hirurško lečenje može produžiti život i rešiti subjektivne tegobe.
Da li postoje druge, a podjednako efikasne terapijske mogućnosti?
Druge terapijske opcije, kao što su hemioterapija, imunoterapija i zračenje nemaju mogućnost, niti se koriste u cilju pokušaja izlečenja, već usporavanja rasta i širenje tumora.
Šta da očekujete u toku radikalne operacije karcinoma debelog creva?
Operacija se izvodi u opštoj anesteziji i standard lečenja je da se radi kao minimalno invazivna procedura.
Laparoskopska hirurgija, takođe poznata i kao minimalno invazivna hirurgija, izvodi se kroz hirurške rezove koji se mogu pokriti hanzaplastom. Naziva se i hirurgijom koja se radi kroz ključaonicu i predstavlja savremeni hirurški pristup. Operacija se u abdominalnoj duplji radi tako što se kamera i dugi i precizni instrumenti (kojima se radi operacija), uvode kroz trbušni zid koristeći male hirurške rezove, obično promera 0.5–1.5 cm.
Radikalna operacija podrazumeva uklanjanje dela debelog creva koji je zahvaćen tumorom.
Limfne žlezde u okolini tumora se takođe standardno uklanjaju i naknadno pregledaju pod mikroskopom. Na osnovu korelacije nalaza u toku operacije i rezultata biopsije određuje se stadijum tumorske bolesti.
Da li će mi biti potrebna hemioterapija ili zračenje pre operacije?
Kod značajnog broja pacijenata koji imaju rak debelog creva, hemioterapija (a kod pacijenata sa karcinomom rektuma i zračenje) se primenjuje i pre i posle operativnog lečenja.
U slučaju da Vam je potrebna hemioterapija pre operacije, Vaš hirurg će Vas uputiti kod onkologa koji će Vam dati više informacija o terapiji i mogućim neželjenim efektima.
Ukoliko niste kandidat za hemioterapiju pre operacije, biće Vam zakazan prijem u bolnicu i operativno lečenje.
Da li je za mene indikovana primena hemioterapije u toku operacije?
Intraoperativna primena hemioterapije može biti indikovana u slučaju
Da postoje tumorski depoziti po trbušnoj maramici
Da se citološkim pregledom, u tečnosti koja je usuta u trbuh na početku operacije, dokaže prisustvo slobodnih tumorskih ćelija
Hemioterapija se može primeniti u nekoliko modaliteta kao što su LHIPEC (laparoskopska zagrejana intraperitonealna hemioterapija), EIPL (ekstenzivna intraoperativna peritonealna lavaža), EPIL (rana postoperativna intraperitonealna hemioterapija) …
U razgovoru sa Vašim hirurgom dobićete sve potrebne informacije koje su od značaja za donošenje odluke o primeni ove terapijske opcije.
Koliko će trajati operacija?
Laparoskopska operacija kojom se uklanja rak debelog creva spada u velike hirurške intervencije; traje u proseku 2 – 3 sata.
Koje su prednosti minimalno-invazivnog pristupa?
Prednosti laparoskopske operacije, kod pacijenata koji imaju rak debelog creva, u odnosu na otvorenu su:
Nekoliko malih ubodnih rana, a ne jedna velika
Manja operativna trauma zbog preciznijeg rada
Smanjeno krvarenje u toku operacije, što smanjuje potrebu za transfuzijom krvi
Brže uspostavljanje crevne funkcije
Smanjen nivo izloženosti infekcijama u toku i posle operacije (manja mogućnost infekcije operativnih rana) i smanjena potreba za uzimanjem antibiotika
Značajno manja upotreba lekova protiv bolova
Skraćeno vreme ležanja u bolnici posle operacije
Mnogo brži oporavak i vraćanje redovnim životnim i radnim aktivnostima
Manji ožiljci i bolji estetski efekat
Kako da se pripremite za operaciju?
U razgovoru sa hirurgom dobićete sve potrebne informacije koje su od značaja za pripremu za operativno lečenje, prijem u bolnicu i samu operaciju. Te instrukcije uključuju i to da:
Je neophodna priprema debelog creva za operaciju; priprema se sprovodi dan pre operacije I to po istoj shemi kao priprema za pregled debelog creva (kolonoskopija)
Vam je unos hrane I tečnosti na usta dozvoljen do ponoći, noć pre operacije
ne uzimate lekove koji mogu da utiču na zgrušavanje krvi (aspirin, ibuprofen…) sedam dana pre operacije. U slučaju da postoji apsolutna indikacija za uzimanje lekova protiv zgrušavanja krvi, ovi lekovi će Vam pre operacije biti zamenjeni injekcijama koje se daju pod kožu.
U Vašem interesu je da poštujete savete lekara.
Koje se komplikacije mogu desiti?
Laparoskopska operacija kojom se uklanja rak debelog creva je minimalno invazivna hirurška procedura, što značajno smanjuje ukupni rizik operativnog lečenja u odnosu na otvorenu/klasičnu hirurgiju.
Međutim, svaka hirurška intervencija nosi rizik od komplikacija. Komplikacije koje se mogu desiti u toku i posle operacije mogu biti:
Rizik od smrtnog ishoda (manji od 3%)
Krvarenje
Problemi sa disanjem
Infekcija rane
Popuštanje hirurškog šava/anastomoze (manje od 5% pacijenata)
Tromboza dubokih vena
Saznajte sve u 4 koraka
Ovo je osnovna informacija o Vašem oboljenju i kako se postavlja dijagnoza
Zašto da brigu o vašem zdravlju poverite meni?…
Važne informacije vezane za prijem u bolnicu, boravak u bolnici i operaciju.. česta pitanja
Otpust iz bolnice, saveti za dalje lečenje i dijeta posle operacije… česta pitanja , blog
Šta da očekujete posle operacije?
Ostaćete u jedinici intenzivnog lečenja posle učinjene hirurške intervencije. Kod standardnog postoperativnog toka, otpust iz bolnice se planira između trećeg i četvrtog dana posle operacije.
Procena Vašeg stanja u postoperativnom toku vršiće se na osnovu korelacije Vašeg subjektivnog osećaja, kliničke slike, laboratorijskih podataka i podataka dobijenih drugim dijagnostičkim procedurama. Na otpustu ćete dobiti informaciju o:
Predlogu terapije, koja neizostavno uključuje
- injekcije koje se daju protiv zgrušavaja krvi
- probiotik (Probiotik forte), jedna kapsula na dan u toku 3 nedelje nakon operacije
Savet o načinu života i ishrane
- kada treba preći na kašastu, a potom i čvrstu hranu
- savet da u toku 6 nedelja nakon operacije ne dižete, niti nosite teret teži od 5% svoje telesne mase, kako bi se sprečio nastanak kile na mestu najveće rane
Termin redovnog kontrolnog pregleda
U slučaju uobičajenog postoperativnog toka možete se vratiti normalnim životnim i radnim aktivnostima unutar nedelju ili dve posle učinjene operacije.
Ne oklevajte da pozovete Vašeg lekara ukoliko se pojavi neki od sledećih simptoma:
Povišena telesna temperatura (38C)
Krvarenje
Otok ili bol u trbuhu
Mučnina i povraćanje
Jeza i drhtavica
Kašalj i otežano disanje
Otežano gutanje koje traje nekoliko dana
Pojava sekreta na bilo koju od hirurških rana
Otok i bol u potkolenicama